Communicatie in de Middeleeuwen

Openingszin

De geschiedenis van de westerse beschaving wordt gekenmerkt door de geleidelijke invoering van het schrift op steeds meer terreinen van het sociale leven door vertegenwoordigers van steeds meer sociale groepen. Die verschriftelijking begon lang vóór het begin van de Middeleeuwen en haar einde is nog steeds niet in zicht. Toch vormen juist de Middeleeuwen een belangrijke episode in dit proces: ze zijn het tijdperk van de geleidelijke invoering van de perkamenten schriftcultuur waarop alle sindsdien ontwikkelde vormen van schriftcultuur, inclusief de electronische, teruggaan.
Iedere mediëvist heeft noodzakelijkerwijze te maken met de produkten van schriftelijke communicatie. De belangstelling voor het onderwerp als zodanig is echter - afgezien van enkele uitzonderingen - slechts enkele decennia oud. Vooral de introductie van nieuwe media zoals de televisie en de computer gaf stof tot nadenken. Hoe zat het eigenlijk met de communicatie in de verschillende middeleeuwse samenlevingen, waar het gros van de bevolking nog niet in staat was om zijn ideeën schriftelijk mee te delen of voor het nageslacht vast te leggen? Studie van schriftgebruik en verschriftelijking kreeg een plaats binnen het ruim verband van de studie van de geschiedenis van de menselijke communicatie.